De kennis van de vaderlandse geschiedenis is gebrekkig bij de Nederlanders, zo blijkt uiteen groots opgezette peiling. Ruim duizend mensen maakten voor het onderzoek een test,gebaseerd op de historische canon voor het basisonderwijs. Slechts 17 procent van de ondervraagdenwisten dat Nederland pas in de 19e eeuw een koninkrijk werd en ongeveer de helftkon niet vertellen welke eeuw bekend staat als de Gouden Eeuw.Waar schort het bij uw kennis of waar zou u meer over willen weten? Een item uitkiezenhoeft eigenlijk niet, want de regering liet een speciale canoncommissie een lijst van 50 onderwerpenvastleggen waarvan elke Nederlander op de hoogte moet zijn: van de hunebeddenover Koning Willem I tot de Gasbel. De Nederlandse historische en culturele canon zaghet licht.Met dit boek loopt de lezer moeiteloos en met plezier door het rijke Nederlandse heden enverleden. Over elk onderwerp wordt verteld wat er over te weten valt. Bovendien is het boekrijk geïllustreerd.Maar deze Canon is meer dan zomaar een onderwerpenlijst. De regering heeft het zelf over‘vensters op de geschiedenis’. Door deze vensters kijken hoeft geen opdracht te zijn, maar iseen mooie kans om alles weer in zijn groter geheel te zien. Wie zijn verleden kent, begrijptimmers meer van het heden met al zijn eigenaardigheden. Bovendien schept het een bandtussen mensen. Een gezamenlijke taal, een gezamenlijke geschiedenis en een door iedereenerkend gezag zijn de drie elementen die van een groep mensen een volk of een natie maken.Voor wie in Nederland geboren is, mag de kennis van het verleden tot verplichte kost wordenverklaard. Maar ook voor nieuwkomers is het op de hoogte zijn van de achtergrondenvan de culturele gemeenschap waar zij binnentreden, van groot belang, evenals het lerenvan de taal.Bovendien wordt deze canon ook opgenomen in de kerndoelen van het primair (bovenbouw)en het voortgezet onderwijs (onderbouw). Dat betekent dat alle leerlingen van achttot veertien jaar zich kennis moeten verwerven van de vijftig vensters.1. Hunebedden, ca 3000 voor Christus: Vroege landbouwers 2. De Romeinse Limes, 47 – ca 400: Op de grens van de Romeinse Wereld3. Willibrord, 658 – 739: Verbreiding van het christendom4. Karel de Grote, 742 – 814: Keizer van het avondland5. Hebban olla vogala, ca. 1100: Het Nederlands op schrift6. Floris V, 1254- 1296: Een Hollandse graaf en ontevreden edelen7. De Hanze, 1356 – ca 1450: Handelssteden in de Lage Landen8. Erasmus, 1466? – 1536: Een internationaal humanist9. Karel V, 1500 – 1558: De Nederlanden als bestuurlijke eenheid10. De Beeldenstorm, 1566: Godsdienststrijd11. Willem van Oranje, 1533 – 1584: Van rebelse edelman tot ‘vader des vaderlands’12. De Republiek, 1588 –1795: Een staatkundig unicum13. De Verenigde Oostindische Compagnie, 1602 – 1799: Overzeese expansie14. De Beemster, 1612: Nederland en het water15. De Grachtengordel, 1613 – 1662: Stadsuitbreidingen in de zeventiende eeuw16. Hugo de Groot, 1583 – 1645: Pionier van het moderne volkenrecht17. De Statenbijbel, 1637: Het boek der boeken18. Rembrandt, 1606? – 1669: De grote schilders19. De Atlas Major van Blaeu, 1662: De wereld in kaart20. Michiel de Ruyter, 1607 – 1676: Zeehelden en de brede armslag van de Republiek21. Christiaan Huygens, 1629 – 1695: Wetenschap in de Gouden Eeuw22. Spinoza, 1632 – 1677: Op zoek naar de waarheid23. Slavernij, ca. 1637 – 1863: Mensenhandel en gedwongen arbeid in de Nieuwe Wereld24. Buitenhuizen, 17e en 18e eeuw: Rijk wonen buiten de stad25. Eise Eisinga, 1744 – 1826: De Verlichting in Nederland26. De Patriotten, 1780 – 1795: Crisis in de Republiek27. Napoleon Bonaparte, 1769 -1821: De Franse tijd28. Koning Willem I, 1772 – 1843: Het Koninkrijk van Nederland en België29. De Eerste Spoorlijn, 1839: De versnelling30. De Grondwet, 1848: De belangrijkste wet van een staat31. Max Havelaar, 1860: Aanklacht tegen wantoestanden in Indië32. Verzet tegen kinderarbeid, 19e eeuw: De werkplaats uit,de school in33. Vincent van Gogh, 1835 – 1890: De moderne kunstenaar34. Aletta Jacobs, 1854 – 1929: Vrouwenemancipatie35. De Eerste Wereldoorlog, 1914 – 1918: Oorlog en neutraliteit36. De Stijl, 1917 - 1931 Revolutie in vormgeving37. De Crisisjaren 1929 – 1940: Samenleving in depressie38. De Tweede Wereldoorlog, 1940 – 1945: Bezetting en bevrijding39. Anne Frank, 1929 – 1945: Jodenvervolging40. Indonesië,1945 – 1949: Een kolonie vecht zich vrij41. Willem Drees, 1886 – 1988: De verzorgingsstaat42. De Watersnood, 1 februari 1953: De dreiging van het water43. De Televisie, vanaf 1948: Doorbraak van een massamedium44. Haven van Rotterdam, vanaf ca. 1880: Poort naar de wereld45. Annie M.G. Schmidt, 1911 – 1996: Tegendraads in een burgerlijk land46. Suriname en de Nederlandse Antillen, vanaf 1945: De kolonisatie van de West47. Srebrenica, 1995: De dilemma’s van vredeshandhaving48. Veelkleurig Nederland, vanaf 1945: De multiculturele maatschappij49. De Gasbel. 1959 – 2030?: Een eindige schat50. Europa, vanaf 1945: Nederlanders en EuropeanenTheo Koops doceert Maatschappijleer aan de Lerarenopleiding van Hogeschool INHOLLANDin Amsterdam. Jan Willem Bultje was achtereenvolgens leerkracht, uitgever voorTeleac/NOT en Open Universiteit, programmamaker voor radio en tv en auteur van non-fictie boeken voor jeugd en volwassenen. Henk Frijters doceert Geschiedenis en Filosofieaan het Emmaüscollege in Rotterdam.
