In Kamfers tweede bundel, Santenkraam, maakt de lezer kennis met Skipskop, een vissersdorpje dat in de jaren tachtig ontruimd werd door de apartheidsregering. Mensen werden weggerukt uit hun vertrouwde omgeving en overgebracht naar een onbekende plek. Ronelda Kamfer geeft hun in deze bundel een stem. Haar persoonlijke gedichten, over haar verslaafde vriend, haar vader die haar moeder mishandelde, en over haar onmacht na het overlijden van haar grootvader, zijn schrijnend. Santenkraam is veelkantig en adembenemend, bevlogen en hartverscheurend, en zal de lezer nog lang bijblijven. De poëzie in Santenkraam is rauw, direct, maar ook lyrisch en ritmisch, wat nog versterkt wordt door het zangerige Afrikaans, dat voortreffelijk is vertaald door Alfred Schaffer. Het Parool Kamfer dicht in het Zuid-Afrikaans en maakte al voorzichtig naam in Nederland met Nu de slapende honden. Die bundel, waarmee ze in Zuid-Afrika een belangrijke literaire prijs won, vertelde in teder-stoere taal van het rauwe leven in Zuid-Afrika. Santenkraam klinkt minder rauw, en veelzijdiger. Ze brengt vertedering en verwondering, boosheid, straattaal en muziek samen - aspecten waarvoor ook vertaler Alfred Schaffer oog heeft. Met allemachtig mooie vondsten als 'woorden fladderen als vleermuizen om mij heen', wordt in Santenkraam de geschiedenis levend gehouden. Trouw In haar helder klinkende gedichten voert Kamfer vele stemmen: ze grijpt de zee, de geschiedenis en de nodige ellende aan om het Zuid-Afrika van nu te tonen. Vanaf het eerste, stuwende 'gaan i', naar het aangrijpende 'Shaun' en 'Jeppe' tot 'Slot slot slot' weet Kamfer te overtuigen. Wat een stem. Opzij Santenkraam, de tweede bundel van Kamfer en voortreffelijk vertaald door Alfred Schaffer, is complexer dan Als de slapende honden, maar niet minder betoverend. Het leest bijna als een novelle: alle gedichten horen bij elkaar. Ze vertellen de verhalen van haar familieleden, van wie ze mythische personages maakt als ome Grotevis Visser, Slimme Sarah en Malle Maria, die terugverlangen naar de wereld waaruit ze met geweld verdreven zijn. NRC De gedichten zijn kleine inkijkjes in een getourmenteerde, maar strijdbare en levenslustige geest, die direct op het papier zijn gegooid zonder mooier te worden gemaakt dan ze zijn. Santenkraam is compromisloos. Boekenkrant