Omschrijving
Keerkring of rondwaren in tijd is een weergave van leren leven. De schreeuw naar leven stopt niet na de geboorte, schrappen en opstaan, een stap achteruit en twee vooruit. De noodzaak van het vastleggen, een poging tot een antwoord op eeuwige vragen, vanuit een eigen, filosofisch getinte blik.
''Het zit dus zo. Dit epistel is in wezen begonnen als een antwoord op een vraag van mijn oudste zus. Zo’n soort vraag, zij vroeg, leg mij uit wat je bedoelt, want zoals jij het nu zegt herken ik het niet van toen. Eerst schreef ik een brief, die ik nooit verstuurde. Het was te kort door de bocht, te ongenuanceerd, het ging over een combinatie van genen, gevoeligheden, omstandigheden en veranderende tijdgeest.''
''Ik heb alle lades opengetrokken en lees alle fragmenten, aantekeningen, klaagzangen, juichbuien, frutsels, tot en met bewaarde brieven. Een kakofonie uit het verleden overspoelt mij en ik hoor flarden bekende toonzettingen. Ik beluister sets van dissonanten tot deuntjes en evergreens. Het is allemaal zo gewoon, nu ik stapel na stapel wegwerk.''
Keerkring of rondwaren in tijd, is een snelle aaneenrijging van verhalen, beschouwingen en fragmenten. De rij vormt de rode draad van vraag en antwoord. De antwoorden liggen in oude en nieuwe teksten: '''waarom lees ik nu pas wat ik toen schreef, zoveel. Zoveel van nu, alleen anders, anders in tijd, anders in laag, anders in dimensie, anders.''
Humor en vaart compenseren de rauwe ernst ruimschoots; de onophoudelijke drang naar verbetering overtreft de soms wrange waarneming. De circulaire opzet, zoals levensfasen en seizoenen, weerspiegelt de wederkerigheid in alles. Keerkring of rondwaren in tijd is een weergave van leren leven. De schreeuw naar leven stopt niet na de geboorte, schrappen en opstaan, een stap achteruit en twee vooruit. De noodzaak van het vastleggen, een poging tot een antwoord op eeuwige vragen, vanuit een eigen, filosofisch getinte blik.
'Het zit dus zo. Dit epistel is in wezen begonnen als een antwoord op een vraag van mijn oudste zus. Zo’n soort vraag, zij vroeg, leg mij uit wat je bedoelt, want zoals jij het nu zegt herken ik het niet van toen, eerst schreef ik een brief, die ik nooit verstuurde. Het was te kort door de bocht, te ongenuanceerd, het ging over een combinatie van genen, gevoeligheden, omstandigheden en veranderende tijdgeest.'
Dat is het, een aaneenrijging van verhalen, gedichten (sommige bekroond en gepubliceerd in Schoon Schip), beschouwingen en fragmenten, de rij vormt de rode draad van vraag en antwoord. De antwoorden liggen in oude en nieuwe teksten: 'waarom lees ik nu pas wat ik toen schreef, zoveel. Zoveel van nu, alleen anders, anders in tijd, anders in laag, anders in dimensie, anders.'
Humor en vaart compenseren de rauwe ernst ruimschoots; de onophoudelijke drang naar verbetering overtreft de soms wrange waarneming. De circulaire opzet, zoals levensfasen en seizoenen, weerspiegelt de wederkerigheid in alles.
Een lezer over Keerkring: 'in het begin beklemde het me, toen ik wat verder kwam, wilde ik het in één keer uitlezen, het is een uitdaging voor de niet-luie lezer!'
Hilma Bruinsma won de Gorcumse literatuurprijs met Stadspoort, tijdpoort, nu onderdeel van de rode draad in Keerkring of rondwaren in tijd. Het was de aanzet tot kleinschalige literaire activiteiten: publicatie van de Weerhaan in Het Grote Torenboek; het gedicht Open vizier, voorgedragen tijdens de opening van een kunstmanifestatie te Rotterdam en als symbool van hoop en liefde opgenomen in een beeldhouwwerk te Teheran; het gedicht Stilte tussen mensen, voorgedragen op de nationale gedichtendag. Enkele stappen die een aaneenschakeling vormen in het schrijfproces, dat uiteindelijk resulteert in het debuut Keerkring of rondwaren in tijd. In Keerkring of rondwaren in tijd worden oude, maar eeuwig actuele levensvragen, op een eigentijdse en authentieke wijze weergegeven. Leren leven, vallen en opstaan, levensrondes in een circulaire opeenvolging als wisseling van seizoenen. Waarbij de strijder nuances of sprongen verschil in vooruitgang ziet, als het mee zit, ronde na ronde. Wie herkent de zoektocht niet?
Vaart en humor wisselen de soms rauwe werkelijkheid af, die zich in de na-oorlogse, voortrazende tijdgeest afspeelt.
Hilma Bruinsma is met haar debuut in antwoord op vragen die haar moeder en zus stelden. Zij gebruikt teksten in alle soorten en maten die, veelal van eigen hand, over een tijdsbestek van een half mensenleven bewaard bleven. Dit geeft het licht filosofisch getinte, geschakelde verhaal, een reëel doorleefde grondslag.
Laat u verassen door dit meeslepende relaas van intens beleven, dat naast een poging tot antwoord, vooral ook een spiegel is, waar menigeen zich in kan herkennen. Stel een moment in de tijd
Het begon allemaal toen mijn vader van zijn geloof viel, fragment
Dodenmars, gedicht
Waarom zwijgt Maria, waarom vraagt mijn moeder, fragment
Kiemsmoor, gedicht
Ontvreemd, gedicht
Troost, gedicht
In de tussentijd
Tijd is zo’n rekbaar begrip, elastiek is er niets bij, fragment
Houten mare, gedicht
Toen ik als laatste kind thuis woonde, fragment
Vervlucht, gedicht
Wij waren een gezin van na de oorlog, fragment
Te dik zijn met, gedicht
Spiegelen, gedicht
Geloof hoop en liefde. Schaamte, angst en trots, fragment
Open vizier, gedicht
Reinheid, van handen voor het eten of van geest, fragment
Gat in de tijd
Als je de doorzichtigheid van een sterven ziet, fragment
Zij zit op pakken, gedicht
Ik heb altijd veel gelezen, fragment
Ontginning, gedicht
Oud spel, gedicht
‘Het is beter te sterven zoals je bent dan eeuwig een vreemdeling te blijven.’
De avonturen van Augie March, Saul Bellow, citaat
Ogenblik, gedicht
Stierf mijn vader een vreemdeling, fragment
Echo, gedicht
Hard times
Mijn muur was zo hard en hoog, fragment
Stempelaar, gedicht
Reine ratio wil alles in rechte lijnen, fragment
Winning, gedicht
Iemand stelt mij een vraag en ik ben in antwoord, fragment
Huize herrie, ons huis. Vol leven, fragment
Armen, gedicht
Gelukkig las ik, fragment
IJskristal, verhaal
Minuscuul kristal, haiku
Het is al lang half februari
Vele jaren later, fragment
Hooggestemd en koeterwalen in beperkte zin machtig, fragment
Verkropt, gedicht
Van toen ergens de tijd overtikken
Op drift, gedicht
Luchtkind, verhaal
Toen kwam het stuk over zinderen en zo, fragment
Spuit elf, gedicht
Zelfzucht, gedicht
Spinnetel, verhaal
Haar pen hapert, het automatische ritme is verstoord, fragment
Innerlijk als, gedicht
Blijde boodschap, gedicht
Vandaag is het weer zo’n dag, fragment
Ruimtetijdrimpels, gedicht
Aflaat, gedicht
Tijdsprong, gedicht
Tot nu toe heb ik steeds meegedraaid, fragment
Het is bijna maart
Tijd en licht, gedicht
IJlen, gedicht
Zij zat inmiddels aan het kanaal, fragment
Drijftijd, gedicht
Zindering, gedicht
Stadspoort, tijdpoort, verhaal
Weer bijna maart
IJstijdsprong, gedicht
Ik kende twee mensen, fragment
De zeer oude zingt, gedicht LUCEBERT
Springtij, gedicht IK ALWEER
Begrafenis, verhaal
Lentelach, gedicht
Mei
Ik loop de wallen, van mijn stad, fragment
Eindtijd, gedicht
Spanningsveld, gedicht
Tijdval, gedicht
Dood in juli
Flinkering, gedicht
Heel vroeg, gedicht
Doodgaan,verhaal
Toen mijn vader stierf, gedicht
Mijn vader stierf in juli, fragment
Groenwakker, gedicht
Zomermaanden
De zomer komt nog en toch korten de dagen, fragment
Legering, gedicht
Een andere: is dit midden a of zijn zij al bij b, fragment
Langerak, verhaal
Schimmenspel, verhaal
Zomergewijs, verhaal
Verdomme, waarom loop ik hier zo, fragment
Zomerrazernij, gedicht
De herfst
Ik had gelopen, fragment
In facet, gedicht
Het ouderlijk huis kon ontruimd, fragment
Reconstructie, gedicht
Wat denk je wat er in zo’n sfeer ontstaat, fragment
Gaanderij, gedicht
Herfstweg, fragment
Spinneschril, verhaal
Ik open de deur, fragment
Deze keer is de herfst zo lang zacht en mooi, fragment
Tijdgeest waart rond
Kromme tenen, verhaal
Waar gaat het over, wat is het verhaal, fragment
Echt, gedicht
Ik lees dingen en word bijna misselijk, fragment
Schimmenhaat, gedicht
Opgedoken flinter, gedicht
Uitgediept in de tijd, fragment
Optocht, gedicht
En dan nu
Het gaat alleen maar over, fragment
Grovetold verdriet, intermezzo
De aanmatigende toon, fragment
Spraakverwarring,verhaal
Treintijd, gedicht
Faseverschil 1, fragment
Stilte tussen mensen, gedicht
Faseverschil 2, fragment
Tongerblom, gedicht
Droomtijd
Droomtijd, gedicht
En ik las, fragment
Op perron, gedicht
Heden, heden, allang heden, fragment
Lopen op de brug, gedicht
Terugblik, fragment
Fris, gedicht
Inkeer, gedicht
Dan bel ik mijn moeder, fragment
De brieven van vroeger, fragment
In de marge, gedicht
Reunie, fragment
Eeuwig, gedicht
De vraag is waar is de omega, fragment
IJktijd, gedicht
Wederom wintertijd, een uur of leven, ik kijk om mij heen
En ik ben in gesprek, fragment
Kale pauw, gedicht
Pleurop. En zij laten mij zien hoe moederlief dun alles is, fragment
Ontmoeting, fragment
Ommekeer, gedicht
Ik zit op een campingstoel en heb een thermosfles en turf, fragment
Ik herlees Saul Bellows De avonturen van Augie March, fragment
Wende, verhaal
Om onderscheid in lelijkheid te maken, fragment
Gloort er soms voorjaar, rekt de winter lekker lang
Een nieuwe pagina, waar zal ik eens beginnen, fragment
Kluizenaar, gedicht
Schreeuw, verhaal
Sterren of jammergang, gedicht
Zij loopt en kiest een vertrouwd pad, fragment
En dan, gedicht
Zwetend word ik wakker, fragment
Spelende duizeling, gedicht
Na de laatste ronde
Ik zit midden in de laatste ronde, fragment
Baken, gedicht
Uit onverstuurde brieven, fragment
Deceleratie, gedicht
Ode, gedicht
Toen dacht ik bli, bla, bloei. Waar gaat het over, fragment
Vuur, gedicht
Mijn moeder zit nu in een verzorgingshuis, fragment
‘Alsof hij mij een heel oude vraag wil stellen’
Bekentenissen van een burger, Sándor Márai’s, citaat
‘al dat verleden op papier brengen is een langdurige kwestie’
Veritas, Monaldi en Sorti, citaat
it is sa at it er hinne leit en it is goed sa, essentie
Vuur van liefde en leven, gedicht