Er wordt in discussies en publicaties veel gesproken en geschreven over de zorg, de zorgfinanciering, de bekostiging, de zorgverzekering, de (achterblijvende?) innovatie, volumeprikkels. Men gebruikt veel betekenissen en interpretaties van deze begrippen, waarbij niet zelden beeld en werkelijkheid door elkaar lopen. Beleid van bijvoorbeeld de overheid en zorgverzekeraar wordt niet zelden gebaseerd op beelden van de werkelijkheid. In 'Beeld en werkelijkheid' probeert Van Montfort de sturing en bekostiging in de zorg te ontrafelen. Zo is er het beeld dat in 2006 de marktwerking in de zorg is ingevoerd, door middel van de nieuwe Zorgverzekeringswet. Dat is natuurlijk niet zo. De marktwerking was er al veel langer. Dat ging toen om concurrentie tussen zorgaanbieders over erkenningen en vergunningen. Door nieuwe wetgeving – en echt niet alleen de Zvw, maar juist de nieuwe tarieven- en planningswetten – is het type concurrentie veranderd. De auteur plaatst de ontwikkeling in bekostiging, financiering, wet- en regelgeving in het licht van de zorgdynamiek op de werkvloer. Wat moet daarin worden veranderd om de werkvloer meer ruimte te geven? Naast allerlei concrete voorstellen is het belangrijkste, goedkoopste en effectiefste (beleids)medicijn: VERTROUWEN. Het kost niets. De werkvloer heeft in de afgelopen dertig, veertig jaar aangetoond dit meer dan verdiend te hebben. Inhoudsopgave Inleiding 7 1 Enkele ontwikkelingen in het zorglandschap 9 1.1 Hoe verandert de zorgverlening in de toekomst? 9 1.2 Ontwikkelingen van het zorgstelsel 13 2 Sturing en bekostiging op macro-, meso- en microniveau 21 2.1 Macroniveau: macrobudget 21 2.2 Mesoniveau: allocatie macrobudget naar zorgaanbieders 22 2.3 Microniveau: aanwending van de middelen 26 2.4 Bekostigingssystemen: zorginkoop-zorgverkoopmarkt 29 3 Nabeschouwing: enkele reflecties 33 Literatuur 39 Bijlagen Bijlage I Cijfers en tabellen over zorgkostenontwikkeling 43 Bijlage II Nieuw bekostigingsmodel ziekenhuizen: tienpuntenplan 45 Bijlage III Resultaten analyses verschillen rekenpremie en nominale premie 51 Bijlage IV Contextueel leiderschap is vooral kijken en luisteren naar de werkvloer 55 Bijlage V Reactie op ‘de regio als redding?’, RVS-rapport, 20-10-2022 59 Bijlage VI Definities effectiviteit en efficiency 63 Bijlage VII Te veel overheid en zorgverzekeraar gedreven 65 Bijlage VIII Drie blogs uit Zorgvisie (2023) 75 Blog I: Stop met beleid op de vierkante centimeter 75 Blog II: Hoe dan wel! 77 Blog III: Vertrouwen, het effectiefste en goedkoopste (beleids)medicijn 80