In de zorg draait het om wat er gebeurt op de werkvloer: de (vertrouwens)relatie tussen de patiënt en de zorgprofessional(s). De dynamiek in de zorg wordt ontwikkeld, geïnitieerd en geïmplementeerd op en door de werkvloer. Die dynamiek betreft innovatie en kwaliteits- en efficiencyverbetering. Dit zijn continue processen. Immers, patiënten, zorgprofessionals en de technologie en wetenschappelijke inzichten veranderen permanent. Het zorgstelsel en beleidsmaatregelen moeten erop gericht zijn om die dynamiek te faciliteren, het zogenoemde inspeelmodel. Dus niet andersom. Dit vraagt om vertrouwen. De werkvloer heeft dit vertrouwen in de afgelopen vijftig jaar meer dan verdiend. Er is de afgelopen jaren goede zorg tegen redelijke kosten geleverd. Natuurlijk heeft de overheid ook eigen authentieke verantwoordelijkheden voor algemene toegankelijkheid (omvang en samenstelling basispakket), solidariteit (zorgtoeslag, inkomensafhankelijke premie, eigen risico) en betaalbaarheid (de vaststelling van het macrobudget). Dit noemen we het regie-model. Ook de komende vijftig jaar hebben we die zorgdynamiek op de werkvloer hard nodig om de uitdagingen van de toekomst aan te kunnen. Om dat vertrouwen te bestendigen, is het belangrijk dat de werkvloer transparant is. De werkvloer moet daarom het bestuur en management, de zorgverzekeraars en de overheid vroegtijdig bij nieuwe initiatieven betrekken. Zij moeten deze immers gaan ondersteunen en faciliteren. De zorg heeft – met name – door patiënten en zorgprofessionals een mooie toekomst. Om dat te realiseren moet er wel wat gebeuren! Minder elkaar ‘napraten’, maar beleid baseren op feiten en de werkelijkheid en de bronnen goed checken. Zorgvuldigheid komt het vertrouwen in het beleid zeker ten goede. Emeritus hoogleraar (TU) Guus van Montfort licht dat in deze uitgave uitvoerig toe. Betekenis van dit boek 7 Hoofdstuk I. Niet alles is wat het lijkt! 9 Hoofdstuk II. Ontwikkeling zorglandschap in de toekomst 13 Hoofdstuk III. Analyse ontwikkeling zorgkosten in perspectief 17 III.1 Analyse zorgkostenontwikkeling 17 III.2 Baten van de zorg: gezondheidswinst 28 Conclusie: Nuanceringen op paniek over zorgkosten 30 Bijlage III.1 Aandeel collectieve uitgaven besteed aan zorg internationaal 32 Bijlage III.2 Uitgaven aan de gezondheidszorg als percentage van BBP 2021 33 Bijlage III.3 Gemiddelde jaarlijkse groei nominale zorguitgaven 2019–2022 34 Hoofdstuk IV. De rol van zorgverzekeraars: verzekeraar en belegger 35 Bijlage IV.1 Schema opbouw verschil nominale en rekenpremie 40 Bijlage IV.2 Tabellen analyses data premieopbouw 41 Bijlage IV.3 Reactie op ‘Sustainability and Resilience in the Dutch Health System’ van Marco Varkevisser, Erik Schut, Frederique Franken en Stephanie van der Geest 44 Bijlage IV.4 Wetsvoorstel vrije artsenkeuze: het verhaal van het kanon en de mug? 50 Hoofdstuk V. Belangrijkste beleidsmedicijn: vertrouwen 57 Hoofdstuk VI. Conclusies en (beleids)aanbevelingen 61 Bijlage VI.1 Driemarktenmodel: rol van de overheid 70