1969. De eerste mens op de maan. De jeugd in opstand tegen het gezag. No more war. Flowerpower. Gerard van Zandt neemt deel aan het jaarlijkse Concours Hippique. Hij ontmoet femme fatale Carmen. Haar komst vanuit het woonwagenkamp naar zijn boerderij zet zijn leven op stelten. Haar ontuchtige levensstijl past niet bij het boerenbestaan. Aan hem de keuze: gek doen en Carmen volgen – of terug naar af en een gewoon boerenleven leiden. Ook het dorp ontkomt niet aan de veranderingen in de maatschappij. De grimmige buitenwereld dringt zich op als er een autoweg wordt aangelegd en de oude vaart, die ooit de belangrijkste verkeersader in de regio was, overbodig wordt verklaard. De vaart moet dicht. Welnee, de vaart moet openblijven, vindt de jeugdige leraar Nederlands Henry Maartens. Hij begint een actiegroep. Daar moeten de notabelen van het dorp niets van hebben. Een drietal zakenlieden – het triumviraat – bepaalt de toon. Ze hebben burgemeester Croon in hun macht. Als een oude boerderij wordt omgebouwd tot een seksclub nemen de ontwikkelingen onverkwikkelijke vormen aan. De Amerikaan is een caleidoscopische roman, die zich afspeelt op het platteland in het oosten van Nederland. Gerrit Brand (1956) schildert op onnavolgbare wijze hoe het dorpsleven steeds meer op de kop komt te staan. Wanneer de woedende familie van Carmen de seksclub betreedt om paal en perk te stellen, kan dat alleen maar leiden tot een onontkoombare, apocalyptische ontknoping. De Amerikaan, Gerrit Brand, hardcover met stofomslag, 234 pagina's. €21,95 *** sterren Hoewel de botsing tussen culturen en generaties in De Amerikaan centraal staat, gaat het de auteur vooral om het schetsen van een tijdsbeeld. Soms doet hij dat met verwijzingen naar historische momenten, zoals de tv-uitzending over de maanlanding van Neil Armstrong en zijn collega’s, waarbij Carmen zich – terecht – bezorgd afvraagt ‘of er geen puntige stenen op de maan liggen waaraan ze hun pak kunnen open halen’. Opvallend vaak doet hij dat met losse hand in een schrijfstijl die in de jaren zestig (…) heel gewoon was… Denk aan Jan Wolkers, Jan Cremer en Ab Visser – het motto komt overigens uit Lolita van Nabokov. Ook de invloed van pulpliteratuur laat zich merken, vooral in de knok- en seksscénes, de korte dialogen, de handelingen van de opportunistische personages en de ontkoppeling die eigenlijk neerkomt op een ontaarding. De Amerikaan is een pastiche, opgebouwd uit elementen van toen, met een hoog amusementsgehalte voor nu. 28-05-2019 Joep van Ruiten Dagblad Van Het Noorden De nieuwe tijd, net wat u zegt. Daar gaat de roman over. Het boek is uitstekend geschikt om voor jonge lezers een beeld te schetsen van de wereld waarin de babyboomers volwassen werden. – Lex Bijlsma, Tzum, literair weblog 16-10-2020 Lex Bijlsma Tzum.nl