Deze handleiding (bij het Werkboek ADHD en middelengebruik bij adolescenten) bevat een protocol van een cognitief gedragstherapeutische individuele behandeling van ADHD én problematisch middelengebruik bij jongeren van 12 tot 23 jaar. Het gaat hierbij om kwetsbare mensen die al op jonge leeftijd hulp nodig hebben. Het protocol is onderdeel van de richtlijn ADHD en middelengebruik bij adolescenten. De psychosociale behandeling is vooral gebaseerd op klinische ervaring, de uitkomsten van een pilotstudie en de adviezen van een expertgroep, die adviseert dat de cognitieve gedragstherapeutische interventies in ieder geval elementen van sociale vaardigheidstraining en zelfcontroletraining moeten bevatten. Door het gebruik van middelen kunnen cliënten eraan gewend zijn geraakt om veel activiteiten te ondernemen met ondersteuning van alcohol of drugs, die ervoor zorgen dat er rust in het hoofd ontstaat, wat nodig is bij bijvoorbeeld plannen en organiseren. Het gaat erom dat de cliënt zonder middelen ook de dingen doet die hij moet doen om goed te kunnen functioneren. Het is belangrijk voor de cliënt om na een periode waarin het gebruik centraal stond, opnieuw vaardigheden te oefenen. De opzet van de behandeling biedt de mogelijkheid om te differentiëren naar leeftijd, behandelgeschiedenis, comorbiditeit en de mate waarin de verslavingsproblematiek aanwezig is bij de cliënt. Deze handleiding geeft de structuur en de organisatie van de behandeling aan, waarna een beschrijving van elke bijeenkomst volgt.
